Pierwsza szkoła w naszej miejscowości była założona we wsi Sobole u chłopa Ilewicza. Była to szkoła początkowa, którą później przeniesiono do wsi Padziuny do chłopa Krasadomskiego (na zdjęciu). W szkole były cztery klasy. Uczęszczały do niej dzieci zamożnych chłopów. Nauczanie odbywało się w języku polskim. W szkole pracował tylko jeden nauczyciel. Nauczanie było płatne.
Inicjatorem powołania szkoły w miejscowości Jęczmieniszki (obecnie Ejtminiszki) zaraz po odzyskaniu przez Polskę niepodległości był Bolesław Bortkiewicz, który nie szczędząc czasu znosił nie jedne buty, wypalił nie jeden litr nafty pisząc listy i przekonując ludzi, aby oddawali swoje dzieci na naukę. Okoliczni mieszkańcy wysłali prośbę o otwarcie w tej miejscowości szkółki początkowej. Na własny koszt włościan urządzono lokal szkolny, zakupiono należne meble i literaturę (na potrzebę edukacji dzieci od każdego gospodarza zbierano datki wynoszące 10 kopiejek). Najpierw mieściła się w domu Wołejki, później była w sali parafialnej, aż nareszcie Feliks Czerniawski wybudował w 1935 roku drewniany gmach (na zdjęciu na drugiej stronie widoczna jest część tej szkoły).
Pierwszymi nauczycielami byli: Helena Chwastowska, Jadwiga Zalewska, Jan Podolski.
Okres wojny, zmiana władzy przynosiły szkole wszelkie zmiany, w tym zmianę języka wykładowego. W okresie okupacji faszystowskiej szkołę zamknięto. Dalszą swą działalność rozpoczęła dopiero po skończeniu wojny, w tym samym pomieszczeniu. Dyrektorem był M. Klimaszewski.
Od 1953 roku szkoła została przekształcona w „siedmiolatkę”(poziom podstawowy) , uczęszczało do niej 130 uczniów i lekcje odbywają się wyłącznie w języku polskim. Wraz z upływem lat budynek, w którym znajdowała się szkoła, okazał się mały i niewygodny. Dlatego czyniono starania o wybudowanie nowego obiektu szkolnego.
Skutek starań zostaje widoczny, obok drewnianego budynku wzniesiono piękny gmach murowany gmach. W 1957 roku szkoła awansowała do rangi szkoły średniej. Największą liczbę uczniów szkoła posiadała w latach 1957-1958, około 370, więc praca w szkole odbywała się w dwie zmiany. Istniała też szkoła wieczorowa, dzięki której wielu młodych ludzi miała możność zdobyć średnie wykształcenie.
Pierwsi absolwenci już szkoły średniej z 1965 roku byli pierwsi, którzy ukończyli ją w nowym, murowanym, piętrowym gmachu.
Dyrektorem był A. Radzewicz. Zespół nauczycielski ciągle się powiększał. W tym czasie w szkole nauczycielami byli (na zdjęciu): Gradzka, M. Smyk, M. Samko, S. Grigaliunaite, W. Majlonis, L. Radzewicz, I. Mikielewicz, D. Klimaszewska, Wierzbicka, K. Tuliszewska i E. Bałnaite.
Szkoła średnia istniała do roku 1992, miała 34 promocje absolwentów. Dyrektorami w tych latach byli P. Jawelski, M. Wróblewski. Od 1987 roku kierowniczką szkoły zostaje Jadwiga Barkowska. Musimy tutaj wymienić nazwiska takich nauczycieli jak Biruta Lachowicz (polonista), Albert Skirelis (lituanista), którzy poświęcili długie lata pracy w tej szkole, ukształtowali i przygotowali do życia kilka pokoleń młodych ludzi. Wielu z nich to ludzie biznesu, nauczyciele, społecznicy.
Godnie reprezentowała polską szkołę dyrektor J. Barkowska (na zdjęciu) i jej pozycję w oświacie litewskiej. Jednak zaczęła zmniejszać się liczba uczniów, wpłynął na to dotyczący wszystkich niż demograficzny i od roku 1992 szkoła w Jęczmieniszkach datuje się jako Ejtminiska Szkoła Podstawowa (do dziś) – z 10- letnim programem nauczania.
Jeszcze jednym warunkiem zmniejszenia się liczby uczniów było wybudowanie w 2002 roku powiatowej szkoły z litewskim językiem nauczania. Wśród rodziców pojawiła się nowa tendencja – oddawania swoich pociech na naukę w języku litewskim. Dzięki pani dyrektor, dzięki nauczycielom, którzy potrafili przekonać rodziców, że nauka w języku ojczystym jest dziecku bardziej korzystna, nie ma problemu z przeciąganiem dzieci z polskich rodzin do litewskich szkół. Są też wypadki, gdy starsze rodzeństwo uczy się w szkole litewskiej, natomiast już młodsze „powraca” do polskiej.
Właśnie najpilniejszą potrzebą zespołu tej szkoły, który składał się z 84 dzieci i 20 nauczycieli było wzniesienie piętrowej dobudówki, która da możność urządzić klasę komputerową oraz współczesne sanitariaty.
Wkrótce, już w roku 2004, dzięki wsparciu finansowemu mer rejonu, administracji samorządu, wydziałowi oświaty i pomocnej dłoni Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” rozpoczęto rekonstrukcję jęczmieniskiej „kuźni wiedzy”.
1 września 2005 roku rozpoczął się rok szkolny w odnowionym budynku. Nadal trwały jednak prace wykończeniowe. Dopiero w listopadzie oddano szkołę do użytku.
Oficjalna uroczystość otwarcia odnowionej szkoły odbyła się w 2005 roku. Tak wygląda na dzień dzisiejszy nasza szkoła (na zdjęciu).
Dobudowano cztery nowe klasy, szatnię, bibliotekę (na zdjęciu) – dotychczas mieściła się w jednej z klas , urządzono sanitariaty, rozbudowano wejście portalowe. Dzięki zwiększeniu ilości klas otwarta została pracownia komputerowa, która stopniowo się wzbogacała i na dzień dzisiejszy liczy 15 skomputeryzowanych miejsc pracy.
Od 2007 roku pani dyrektor Regina Kutysz ( na zdjęciu) z 20 pedagogami sprawuje opiekę nad 65 uczniami. W ostatnich latach liczba uczniów pozostaje bez zmian. Panuje tu rodzinna i serdeczna atmosfera, przyjazna dla ucznia w zdobywaniu wiedzy, samorealizacji i odpowiedzialności.
Absolwenci Jęczmieniskiej Szkoły Podstawowej kontynuują naukę w gimnazjum w Niemenczynie lub w Podbrzeskiej Szkole Średniej, gdzie po dwóch latach nauki zdobywają świadectwo dojrzałości – swoistą przepustkę na studia wyższe, specjalistyczne.
Życie szkoły wyznaczają corocznie powtarzające się uroczystości, tworząc w ten sposób tradycje szkolne.
Uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego zaszczycają swą obecnością goście, a mianowicie przedstawiciele władz, sponsorzy.
Tradycyjnie też co roku uczniowie klas młodszych uczestniczą w przygotowaniu przedstawienia jasełkowego. Szkoła znajduje się na terenie ejtminiskiej parafii. Stad też przy organizowaniu wszelkich świąt religijnych nawiązuje się kontakt z proboszczem ks. Zenonasem Potiejunasem.
Wielkim atutem szkoły w Ejtminiszkach jest współpraca z Polską, ze szkołami w Ziębicah i Zakopanem oraz Akcją Katolicką przy kościele św. Anny w Pomiechówku. Już stało się tradycją, bo drugi rok uczniowie w lipcu mają wyjazd nad Morze Bałtyckie, zamieszkują w miejscowości Lubiatowo w namiotach. Opiekunowie: Bożena Lachowicz, Iłona Makiewicz, Ilona Gajdukiewicz, wsparci zaufaniem rodziców realizują wspólnie ze szkołą w Ziębicach program wypoczynkowy. Codzienne kąpiele w Bałtyku, plażowanie, długie spacery dają wiele pożytku, młodzież poznaje się, zaprzyjaźnia i przez dwa tygodnie pobytu wspaniale się bawi.
Mówi się, że obecnie uczniowie są inni, bardziej rozproszeni, trudno im się skupić. Tym niemniej szkołę swoją lubią i chętni są poznania świata i nauki.
(Przygotowała: Łucja Kadzewicz)